Monthly Archives: March 2025

MBA’YRUMÝI TETÃYGUA MOAKÃHAPAVẼ HA PARAGUÁI ÑE’ẼNGUÉRA SÃMBYHYHA ÑOMBYATY TEMBIAPO JOAJÚPE

Posted on 12/03/2025

Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyha (PÑS), hembiapo oĩháicha Léi 4251/10 Ñe’ẽnguéra rehegua ha Léi 6530/20 “Omoneĩva Lengua de Señas Paraguaya”, oñombyatýkuri tembiapo joajúpe Mba’yrumýi Tetãygua Moakãhapavẽ (DINATRAN) ndive.

Ko tembiapo omoakãkuri Ñe’ẽnguéra Rape’apo Moakãharapavẽ ha Dirección General de Lengua de Señas Paraguaya Moakãhapavẽ, Celia Godoy; Diego Duarte, Ñe’ẽnguéra Rekoguatarã Mbohapeha Moakãhara PÑS-pegua; ha Luis Fernando González Ocampos, Mba’yrumýi Tetãygua Moakãharapavẽ, ikatuhag̃uáicha oñemoñe’ẽkõi temimoĩmby kuatia ha herarechauka Paraguái ñe’ẽteépe, ha avei ojehechauka hag̃ua Lengua de Señas Paraguaya-pe umi yvypóra oñehendu’ỹvape ha guarani ñe’ẽhárape.

Ojehechauka Macherety-pe Arete Guasu documental, MITIC, UNESCO ha SPL ñepytyvõ rupive

Posted on 10/03/2025

 

Ypykuéra Ñe’ẽ Ñemomba’eguasu Pa’aryjere Pukukue ryepýpe, ojejapo Arete Guasu documental jehechauka Macherety tetãyguára atyhápe, Boquerón tetãvorépe.

Ko tembiapo ñemombe’upy, omotenondéva Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyha, Avaitéva Reko ha Iñe’ẽnguéra Ñeñangareko ha Ñemyasãi guive, oguereko Tembiporu Marandu ha Iñemoasãirã Motenondeha ha UNESCO ñepytyvõ. Arete Guasu documental ohechauka mba’eichaitépa ko ñemomorã tuichaiterei guarani arandupy ryepýpe, ohechaukágui oikoveha ko’ág̃a meve ha mba’eichaitépa guarani ñe’ẽ hembiapo ypykuéra reko tee ñongatu

Javier Viveros, Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyhára, he’i: “Arete Guasu niko ypykuéra reko tee pehẽngue; ha’e peteĩ ñemomorãguasu ohechaukáva mba’eichaitépa guarani ñe’ẽ ha reko oikove mbarete. SPL-pe g̃uarã, tuichaiterei mba’e ikatuhaguére ombohape ko tembiapo, ojoajúgui ambue iñirũnguéra ndive, ha omombe’úva guarani jepokuaa ymaguaréva irundy tavavore’ípe.”rupive.

 

Ernesto Fernández Polcuch, UNESCO Montevideo-pe Motenondehára, he’i: «Ypykuéra ñe’ẽ ñemombareko ndaha’éi añónte teko teete jepururã, ha’e avei tekojoja ha rembiasakue ñemomba’eguasu. Tekotevẽ jahecha ko’ã ñe’ẽ oikove haguã, taha’e ñemoarandahápe, tembiporu digital-pe ha avei tetã rekópe.»

Ko jehechauka rupive ojeheka ñemombarete guarani ñe’ẽ jehechakuaa ha ñemoingovejey, oñemoherakuãvo ñomongeta tekoambue rehegua ha tetãyguára ñemoirũ ha ñemombarete.

Comunidad Santa Teresita ohupyty proyección documental “Arete Guasu” joajúpe UNESCO ha SPL ndive

Posted on 10/03/2025

 

Década Internacional de Lenguas Indígenas ryepýpe, ojehechaukákuri documental Arete Guasu rehegua, Comunidad Santa Teresita, Boquerón tetãvorépe. Ko ta’angamýi ohechauka Arete Guasu ñemomorã, vy’aguasu guaranikuéra ohechaháicha.

Ko tembiapo, omotenondéva Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyha, YPYKUÉRA ÑE’Ẽ ÑEÑONGATU HA ÑEMYASÃI MOAKÃHA guive, oipytyvõkuri avei  UNESCO ha TEMBIPORU MARANDU HA IÑEMOASÃIRÃ MOTENONDEHA (MITIC). Documental Arete Guasu omomba’eguasu ko vy’aguasu guaraní jesareko ryepýpe, omomba’eguasúvo ijeporu ko’ág̃a meve ha tembiapo orekóva ñe’ẽ ha ojehekoñongatu hag̃ua ypykuéra aranduty rekotee.

Javier Viveros, Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyhára, he’i: “Arete Guasu niko guaraní ánga pehẽngue; peteĩ arete ohechaukáva tavayguakuéra ñe’ẽ ha tekoha oikoveha. PÑS omomba’eguasu ikatúgui omboheko ha ohechauka iñirũnguéra ha’evéva ndive, ko tembiapo rupi ohekoñongatu guarani jepokuaa’yma irundy comunidad-pe”.

Ernesto Fernández Polcuch,  Oficina Regional UNESCO Montevideo-pe Myakahára, omomba’eguasu: “Ypykuéra ñe’ẽ ñeñongatu ndaha’éi katuete aranduty opaichagua jeroike añónte, avei jehechakuaa chupekuéra tembiasáramo”. Ñañangarekova’erã ko’ã ñe’ẽ rehe oikove hag̃ua, tekombo’épe ha avei tekoha digital ha tavayguára apytépe.

Ko’ã jehechauka omombaretese guarani ñe’ẽ jehechakuaa ha omombaretejey hekoambue ryepýpe, omokyre’ỹvo tenda ñomongetarã intercultural rehe ha oñemombarete hag̃ua tavavore’i.

 

Posted on 10/03/2025

Decenio Internacional de Lenguas Indígenas ryepýpe, ojehechaukákuri documental Arete Guasu rehegua, Comunidad Santa Teresita, Boquerón tetãvorépe. Ko ta’angamýi ohechauka Arete Guasu ñemomorã, vy’aguasu guaranikuéra ohechaháicha.

Ko tembiapo, omotenondéva Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyha, YPYKUÉRA ÑE’Ẽ ÑEÑONGATU HA ÑEMYASÃI MOAKÃHA guive, oipytyvõkuri avei  UNESCO ha TEMBIPORU MARANDU HA IÑEMOASÃIRÃ MOTENONDEHA (MITIC). Documental Arete Guasu omomba’eguasu ko vy’aguasu guaraní jesareko ryepýpe, omomba’eguasúvo ijeporu ko’ág̃a meve ha tembiapo orekóva ñe’ẽ ha ojehekoñongatu hag̃ua ypykuéra aranduty rekotee.

Javier Viveros, Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyhára, he’i: “Arete Guasu niko guaraní ánga pehẽngue; peteĩ arete ohechaukáva tavayguakuéra ñe’ẽ ha tekoha oikoveha. PÑS omomba’eguasu ikatúgui omboheko ha ohechauka iñirũnguéra ha’evéva ndive, ko tembiapo rupi ohekoñongatu guarani jepokuaa’yma irundy comunidad-pe”.

Ernesto Fernández Polcuch,  Oficina Regional UNESCO Montevideo-pe Myakahára, omomba’eguasu: “Ypykuéra ñe’ẽ ñeñongatu ndaha’éi katuete aranduty opaichagua jeroike añónte, avei jehechakuaa chupekuéra tembiasáramo”. Ñañangarekova’erã ko’ã ñe’ẽ rehe oikove hag̃ua, tekombo’épe ha avei tekoha digital ha tavayguára apytépe.

Ko’ã jehechauka omombaretese guarani ñe’ẽ jehechakuaa ha omombaretejey hekoambue ryepýpe, omokyre’ỹvo tenda ñomongetarã intercultural rehe ha oñemombarete hag̃ua tavavore’i.

Escuela Parroquial “Inmaculada Concepción” Pedro P. Peña-yguápe ojehechauka Documental Arete Guasu rehegua

Posted on 10/03/2025

Decenio Internacional de Lenguas Indígenas ryepýpe, ojehechauka documental Arete Guasu comunidad San Agustín-pe, Pedro P. Peña-pe, tembiapo tuihaiterei mba’éva ñanembojoajúva guarani jehechapy rupi. Tembiapo, Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyha (PÑS) ojapova’ekue ha UNESCO pytyvõ rupive, ohechauka mba’éichapa tuicha mba’e Arete Guasu, vy’aguasu guaraní arandutýpe.

Arete Guasu ndaha’éi peteĩ tembiapo vy’aguasu rehegua añónte, ha’e avei ñe’ẽ ha jepokuaa oikovéva, oĩva gueteri ypykuéra rekópe. Pe documental ojehechauka jave, “Inmaculada Concepción” Escuela Parroquial-pe, temimbo’ekuéra ikatúkuri ohechakuaa mba’éichapa ko tembiapoguasu omombe’u guarani ñe’ẽ ha ñande rekotee ojoajuha, ha mba’éichapa oñeñongatu ñane arandupy rupive.

Javier Viveros, Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyhára, he’i: “Arete Guasu niko ñande ypykuéra reko tee pehẽngue; ha’e peteĩ ñemomorã guasu ohechaukáva ñane ñe’ẽ ha ñande reko oikoveha.” Avei, omombe’upy mba’éichapa ko’ãichagua tembiapotuicha mba’e, ikatuhag̃uáicha umi ñande ra’y ha ñane ñemoñare oikuaave ha omomba’eguasu ñande reko ha ñande jepokuaa.

Ernesto Fernández Polcuch, UNESCO Motenondehára Montevideo-pe, imandu’a avei mba’eichaitépa tekotevẽ oñemomba’eguasu ypykuéra ñe’ẽ taha’e tekombo’épe, tembiporu digital-pe térã ñande rekove pukukue javeve, ikatuhag̃uáicha ojehupyty tekojoja ha ojehechakuaa ypykuéra rekopy rembiasa.

Ko tembiapo ndaha’éi añónte jaikuaave hagua Arete Guasu rehegua, ha’ékuri avei jepy’amongeta ñañangareko hag̃ua ñe’ẽ ha ñande reko rehe. Ko’ãichagua tembiapo rupive, ñamombaretéta guarani reko tee ha ñamombarete ñamokyre’ỹ ñomongeta tekoambue rehegua.

Arete Guasu documental niko oipytyvõ ñane ñe’ẽ-aranduty jeikuaauka, ñanemomandu’áva ñane rapykuere rehe ha ha’eha ñane rembiasakue ha ñande rekove ára ha arayguáva.