Monthly Archives: May 2024

PÑS omoirũ Mesa Tekoaty Ñangarekorã ñemopyenda Itá ha Capiatá távape.

Posted on 10/05/2024

Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyha omoirũ tembiapo oñemopyendahápe Mesa tetã rekuái omboguatáva Tekoaty Ñangarekorã Itá ha Capiatá távape.

Arapo 9 jasypo jave, pyhareve aja Itá tavaópe, ojegueroguata tembiapo ojeikuaaukahápe apopyrã ojeguerojeráva tekomboriahu oñehenonde’a ha ojehapejoko hag̃ua. Ko tembiapópe PÑS rérape oĩkuri mba’apohára Walter Gómez.

Upe árape, ka’arukue oñemopyenda avei ko mesa Capiatá távape. Upépe PÑS rérape ohókuri kuñakarai Celia Godoy, Ñe’ẽnguéra Rape’apo Moakãharapavẽ.

Ko’ã mesa omyakã motenondehára Miguel Tadeo Rojas, Tetã Mburuvichavete Rembiapoita Ykekoha Moñondiveharaháicha ha omoirũ ichupe tavusuo ha tavaokuéra Central-pegua mburuvicha.

Ko apopyrã rupive oñemba’apóta oñehenode’a ha ojehapejoko hag̃ua tekomboriahu ha upeva’erã ojegueroikéta omba’apo hag̃ua avei tetãyguára umi táva Instituto Nacional de Estadísticas oikuaukáva hekomboriahuveha rérapegua. Ko tembiapo rupive, mayma tetãyguára ha tetã mba’apoharakuéra ojokupytýta omoñepyrũ hag̃ua tembiapoita oñembohovái hag̃ua tekoaty remikotevẽmby.

PÑS oĩkuri Aranduka Jehechauka Buenos Aires-peguápe.

Posted on 09/05/2024

Ára 8 jasypo jave, sãmbyhyhára Javier Viveros oĩkuri ñomongeta aty hérava «La palabra indígena», mesa hérava “Palabras Madres.  Uniendo territorios a través de la poesía y el arte». -pe. Ko aty ojejapokuri Alfonsina Storni kotýpe, 48.ᵃ Aranduka Jehechauka Buenos Aires-pegua ryepýpe.

Ko mesa ñemba’aporãme oĩkuri María Carbonetti, Universidad de British Columbia rérape; Silvia Mellado, haihára ha avei ñe’ẽpoty mapuche raperekahára; avei  sãmbyhyhára Javier Viveros ha Carolina Testa, Inspirad@s  omoñepyrũva’ekue ha tembiapo omotenondéva.

Upépe avei, karai sãmbyhyhára omombe’u ñane ñe’ẽ ypy rembiasakue ko’ag̃aite peve, oguerekómava achegety, ñe’ẽryru, ñe’ẽtekuaa, ñe’ẽ rerekuapavẽ ha ko’ag̃aite peve ha’éva avei ñe’ẽ ojeporuvéva tetãpýre. Omombe’u avei mba’épa ohasa oúvo ko ñe’ẽ ñe’ẽasa ryepýpe. Ipahaitépe, omoñe’ẽ ñe’ẽpoty «Okaraygua akã sa’yju», Carlos Miguel Giménez rembiapokue ha «Umi tekove mini», ñe’ẽpoty Olga Orozco ohaiva’ekue ha Susy Delgado ombahasava’ekue guarani ñe’ẽme.

Ko tembiapo, oikova’ekue koty renyhẽme, oñemohu’ã vy’apópe ha mayma jepopetépe.

UNNE-pe oñemoneĩ Cátedra Libre Guarani rehegua

Posted on 09/05/2024

Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyha ñepytyvõme, Consejo Superior de la Universidad Nacional del Nordeste (UNNE), Argentina-pegua, omoneĩ Cátedra Libre Guarani rehegua. Ko mba’e porãite ojehupytýva oipytyvõta oñemombarete ha oñeñangareko hag̃ua ñane ñe’ẽita ha arandupyregua mba’erekopy recharamomby rehe.

Ko mbo’epyrã oñemboguatámava oúvo mokõipa ary rasami ñe’ẽkõi guarani-castellano ryepýpe Corrientes provincia-pe ohechauka mba’éichapa ojepytaso mbarete ha katui ojejúvo guarani ñe’ẽ ñemyasãi ha ñeakãrapu’ãrã, ñe’ẽ hekove porã ha imbaretevévaramo.

Roguerovy’a ko mba’eporãite ojehupytyýva oñondive rehe ha rohechakuaa avei ko Cátedra Libre Guarani rehegua oipytyvõtaha oñemboguata hag̃ua tembiapoita ojehekombo’e, ojehapereka ha oñemyasãi hag̃ua guarani ñe’ẽ.

Ko Cátedra Guaraní UNNE-pegua oñemoheñói hag̃ua oykeko mbarete ha omoneĩ Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyha mburuvicha ha mba’apoharakuéra; ko’ýte oipytyvõ mbarete Ñe’ẽnguéra Rape’apo Moakãhapavẽ, avei oipytyvõ  Universidad Sorbonne Nouvelle ha Instituto Nacional de Lenguas y Civilizaciones Orientales (INALCO), Paris, Francia; avei Asociación Garabide Kultur Elkartea, País Vasco; Universidad Nacional de Itapúa (Paraguái);   Coordinación General de la Cátedra Guaraní AUGM; Servicio de Planificación y Promoción del Euskera, Euskarabidea (Instituto Navarro del Euskera, Iruña, País Vasco);  CELES-CONICET-UNSAM, Buenos Aires; Montclair State University (New Jersey, USA) ha Universidad Autónoma de Barcelona.

Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyhára ohokuri Primera Escuela de Sordos rógape

Posted on 08/05/2024

Paraguái Ñe’ẽnguéra Sãmbyhyhára, karai Javier Viveros ha Lengua de Señas Moakãharapavẽ Sapy’agua kuñakarai Celia Godoy ohokuri Primera Escuela de Sordos rógape.

 

Ko ñembyatypýpe ojehechakuaa ha ojeikuaa heta mba’epyahu, PÑS mburuvichakúerape omoirũ mbohapehára Esmilce Ramírez ha Zulma Trinidad ha oñondivepa ohechakuaa mba’e mba’épa ohasa iñe’ẽngúva atypegua. Mokõive temimoĩmby mburuvicha oñomongeta ha ojokupyty tekotevẽha oñomoirũ omboguata hag̃ua oñondive tembiapoita oipytyvõtava ko’ã tapicha iñe’ẽngúva atypegua ojeroike ha oñakãrapu’ãve hag̃ua tekoatýpe.